Học thông qua chơi: Phương pháp tiếp cận giáo dục giúp trẻ tiểu học hứng thú

Học thông qua chơi là như thế nào?

Học thông qua chơi là hướng tiếp cận giáo dục giúp học sinh được cùng nhau tương tác, khám phá, trải nghiệm và giải quyết vấn đề một cách vui vẻ. Mục tiêu của phương pháp dạy học kết hợp với hoạt động chơi nhằm khuyến khích sự tham gia và tạo hứng thú cho người học.

Tuy nhiên, việc cho phép các con được tự do vui chơi, không kiểm soát thì không được xem là “học thông qua chơi”.  Vậy làm sao để phân biệt giữa phương pháp “học thông qua chơi” và các hoạt động thông thường? Xem thêm: 31 Trò chơi trí tuệ, vận động, tập thể cho trẻ mầm non đơn giản, vui nhộn Các tiêu chí tạo nên sự khác biệt của phương pháp giáo dục này bao gồm:

• Hoạt động có mục đích giáo dục cho trẻ em
• Lồng ghép kiến thức một cách tự nhiên, không gượng ép
• Trò chơi mang tính định hướng, giáo dục, ý nghĩa

Ngoài ra, quý phụ huynh có thể tham khảo thêm các phương pháp giáo dục phổ biến hiện nay như phương pháp Steiner, phương pháp STEAM hay phương pháp Montessori.

5 đặc điểm của phương pháp học thông qua chơi

Có 5 đặc điểm của Học thông qua chơi gồm: vui vẻ, có ý nghĩa, có sự tham gia tích cực, có nhiều cơ hội thử nghiệm và có tương tác xã hội. Là một trong những phương pháp giáo dục được ưa chuộng và áp dụng phổ biến nhất hiện nay, học thông qua chơi đã thực sự chứng tỏ được sự hiệu quả trong việc rèn luyện và hoàn thiện học sinh. Tùy vào từng mục đích, thầy cô sẽ cân nhắc lựa chọn phối hợp những đặc điểm của trò chơi để phù hợp với việc giáo dục học sinh. 

Tạo ra sự vui vẻ trong các giờ học thông qua chơi

Giáo viên tạo ra sự vui vẻ, không khí náo nhiệt và hào hứng cho quá trình học tập của học sinh thông qua các hoạt động vui chơi tập thể. Giáo viên cũng có thể lồng ghép thêm thử thách, những tình huống khó để các em học sinh có cơ hội thể hiện tài năng và quan điểm của bản thân. Dựa vào đó, các em được khuyến khích và thúc đẩy sự tự tin, dám phát biểu trước đám đông và sẵn sàng, chủ động tiếp thu kiến thức mới. Ở những tiết học này, các em sẽ chủ động tương tác và tham gia tích cực vào bài học.  Xem thêm: Giáo dục sớm cho trẻ là gì? Những phương pháp giáo dục sớm cho trẻ cha mẹ nên biết

Các hoạt động mang tính tương tác xã hội

Những hoạt động làm việc nhóm, trò chơi gắn kết các cá nhân,… tạo cơ hội cho các em học sinh được làm quen, tương tác xã hội với nhau. Nhằm gia tăng tính hấp dẫn, thầy cô nên đặt ra những quy tắc nhỏ với trẻ như sau khi hoạt động được tổ chức, mỗi em học sinh hãy đặt ra những câu hỏi có liên quan đến chủ đề,… Duy trì những việc làm như vậy sẽ giúp các em tập trung và tiếp thu tốt hơn. Việc thường xuyên đặt những câu hỏi sẽ giúp khả năng nhìn nhận và giải quyết vấn đề của trẻ cải thiện không ngừng, đồng thời giúp trẻ học được kỹ năng đặt câu hỏi. Xem thêm: Phương Pháp Rèn Luyện Kỹ Năng Quan Sát cho Trẻ Mầm Non Hiệu Quả Nhất 2023

Các hoạt động học thông qua chơi cần mang tính tương tác xã hội (Nguồn: ISSP)

Học sinh tham gia nhiệt huyết và tích cực trong các hoạt động học thông qua chơi

Để nhận thấy được sự hiệu quả của phương pháp “học thông qua chơi”, học sinh cần phải tích cực và chủ động tham gia vào các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức. Một số trò chơi mà thầy cô nên áp dụng vào quá trình giảng dạy như giải mã câu đố, truy tìm kho báu thông qua bài toán,…  Xem thêm: Hoạt động sau giờ học trường mầm non và tiểu học Quốc tế ISSP

Các hoạt động giáo dục ý nghĩa

Thay vì sử dụng cách giảng dạy khô khan như phép tính 1 + 1 = 2 trong môn toán, chỉ sử dụng con số và các ký hiệu thì thầy cô nên áp dụng những tình huống đời thường như “Na có 1 quả trứng, mẹ cho Na thêm 1 quả trứng, vậy bé Na có tất cả bao nhiêu quả trứng?,…” Như vậy, các em sẽ hiểu được ý nghĩa của các ký hiệu phép tính cộng trừ nhân chia. Tương tự như môn Toán, các môn học còn lại sẽ được học sinh tiếp thu một cách hiệu quả nếu xác định được mối liên hệ giữa những điều thường nhật với kiến thức của bài học. Hoạt động giáo dục mang tính ý nghĩa nếu trong các tiết học có tính ứng dụng cao đối với trẻ.  Xem thêm: Phương pháp học tập tích cực hiệu quả dành cho trẻ

Trẻ có cơ hội thử nghiệm 

Giáo viên nên cho phép trẻ có nhiều hơn một lần được thử nghiệm các phương thức, giải quyết vấn đề, tình huống bằng nhiều cách khác nhau. Từ đó, trẻ sẽ nghiệm ra được những bài học quý giá mà chỉ khi thực hành mới nhận ra được. Mỗi lần trải nghiệm là mỗi một bài học được rút ra. Ví dụ, đối với trẻ học lớp 1, đến tiết Luyện Viết Chính Tả, giáo viên sẽ thực hiện đọc bài và cho phép học sinh được phép nghe và chỉnh sửa bài làm nhiều lần, từ đó, học sinh sẽ cho ra kết quả như mong đợi, không có quá nhiều lỗi trong một bài làm,…  Xem thêm: Phương pháp thực hành trải nghiệm cho trẻ mầm non

Những lợi ích của phương pháp Học thông qua chơi đối với trẻ 

Ta có thể nhận thấy mô hình lớp học truyền thống giáo viên giảng –  học trò nghe một cách thụ động đang dần trở nên không còn thích hợp nữa, đặc biệt là trong bối cảnh thời đại khoa học công nghệ. Thay vào đó, đặc điểm của giáo dục Học thông qua chơi là mang lại khá nhiều lợi ích vượt trội cho trẻ. Lợi ích của học thông qua chơi ở mầm non và tiểu học:

• Kích thích sự tham gia và chủ động của trẻ. Nhờ đó, khơi dậy trí tò mò, mong muốn khám và học hỏi liên tục của trẻ. 
• Tăng sự tương tác giữa trẻ và thầy cô, bạn bè xung quanh, giúp trẻ học được cách thể hiện và điều khiển được cảm xúc cá nhân. 
• Khuyến khích trẻ tư duy linh hoạt, chuẩn bị sẵn sàng những kỹ năng cần thiết cho một công dân toàn cầu thế kỷ 21. 
• Giúp trẻ có thái độ tích cực hơn với việc học nhờ các trò chơi mang tính giáo dục. Nhờ đó, cùng sự đồng hành của ba mẹ và thầy cô, trẻ sẽ hào hứng và kiên trì hơn với việc học.
  
  tham quan trường issp

Xem thêm: Top 12+ Kỹ năng sống cho trẻ mầm non tối quan trọng 6/2023 

Học thông qua chơi mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho sự phát triển của trẻ (Nguồn: ISSP)

Các loại hình của Học thông qua chơi

Tại các trường học, nhà trường luôn không ngừng nghiên cứu, tìm tòi và thiết kế ra những hoạt động vui chơi có ý nghĩa và mục đích phù hợp với trẻ mầm non. Thông qua các hoạt động đó, nhà trường mong muốn trẻ sẽ tiếp thu được những kiến thức và rèn luyện kỹ năng xã hội.  Học thông qua chơi nhấn mạnh và phát huy tính chủ động và tích cực của học sinh trong việc học. Theo đó, các loại hình của học thông qua chơi gồm: học thông qua chơi tự do, học thông qua chơi có định hướng. Những hoạt động bồi dưỡng tinh thần giữ gìn văn hóa Việt cho trẻ mang lại rất nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Các hoạt động làm bánh trung thu dịp Tết Trung Thu, gói bánh chưng trong dịp Tết giúp trẻ hiểu biết thêm về những dịp lễ quan trọng của Việt Nam. Đồng thời đây cũng là một phương pháp phát triển tư duy cho trẻ mầm non về khoa học xã hội. Ngoài ra còn có những hoạt động tạo cơ hội cho trẻ đóng vai vào những nhân vật trong truyện cổ tích, hay đóng vai theo chủ đề để trải nghiệm những tình huống thực tế như đi chợ, đi nhà sách, làm cô giáo, bác sĩ, … Thông qua đó, kỹ năng ngôn ngữ, kỹ năng giao tiếp cùng khả năng xử lý tình huống của trẻ sẽ được phát huy.  Bên cạnh việc học toán bằng lý thuyết rắc rối và khó hiểu, giáo viên có thể cho trẻ học thông qua chơi bằng các trò chơi toán học như trò chơi trí nhớ, xếp hình,… Những trò chơi này giúp trẻ tiếp cận với môn toán dễ dàng hơn, đồng thời cũng là phương pháp phát triển tư duy logic hiệu quả. Hay có thể cho trẻ học toán qua các trò chơi vận động như nhảy lò cò sẽ giúp trẻ phát triển đồng đều về nhận thức lẫn kỹ năng vận động.  Ngoài ra, một dạng hoạt động mà hiện nay đa số các trường học đều có đó là những buổi dã ngoại ngoài công viên hay các hoạt động ngoại khóa tại các trang trại. Đây là cơ hội kích thích trí tò mò và ham muốn khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong những buổi dã ngoại này, nhà trường sẽ lồng ghép vào những trò chơi phù hợp lứa tuổi để phát huy tối đa các khả năng của trẻ. Nhà trường cũng rất chú trọng vào sở thích riêng của từng trẻ để trẻ phát huy tối đa điểm mạnh của mình. 

Xem thêm: 

• TOP 12+ kỹ năng ứng xử cho trẻ cha mẹ nên dạy bé từ khi còn nhỏ 
• Hiểu đúng và dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mầm non từ sớm

Ứng dụng Học thông qua chơi trong thực tế như thế nào?

Từ năm 2018, giáo dục bắt đầu chú trọng vào việc phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất của người học nên Học thông qua chơi bắt đầu được ứng dụng rộng rãi. Hiện nay, nhiều tài liệu hay chuyên đề về Học thông qua chơi mà thầy cô có thể tham khảo và học hỏi. Thông qua các hoạt động và trải nghiệm, trẻ sẽ được trang bị những kỹ năng cần thiết của một công dân thế kỷ 21 và tạo nên một nền tảng vững chắc cho việc học sau này.  Cách tiếp cận Học thông qua chơi có thể được ứng dụng bất cứ lúc nào và ở bất cứ đâu một cách dễ dàng. Trên lớp học, giáo viên có thể thiết kế một giáo án ứng dụng Học thông qua chơi mang tính tương tác xã hội cao, và khi thực tế, học sinh có thể khiến bài giảng đó trở nên vui vẻ hơn với nhiều trải nghiệm và sự tham gia tích cực hơn. Hay những hoạt động mà giáo viên đã lên kế hoạch khi mang lên lớp có thể sẽ khác, nhưng hãy chấp nhận và tin tưởng vào học sinh của mình. Học tập là một quá trình chứ không phải là một kế hoạch phải thực hiện từng bước. Qua những hoạt động đó, biết đâu chúng ta sẽ có thể học hỏi được từ chính trẻ và cùng nhau xây dựng nên những kỹ năng cần thiết cho một thế kỷ 21 đầy biến động. 

Xem thêm: 5 Lĩnh Vực Phát Triển Của Trẻ Mầm Non: Cha Mẹ Nên Biết

Ưu và nhược điểm của Học thông qua chơi

Học thông qua chơi là phương pháp giáo dục tiến bộ, giúp học sinh phát triển toàn diện về thể chất, tư duy và các kỹ năng sống cần thiết. Những ưu điểm vượt trội mà phương pháp giáo dục này mang lại gồm có:

• Tạo cảm giác hứng thú học tập cho trẻ nhờ việc kết hợp lý thuyết với các hoạt động vui chơi, trải nghiệm thực tế.
• Học thông qua chơi giúp phát triển các kỹ năng xã hội cần thiết cho trẻ trong quá trình tương tác với bạn bè và thầy cô.
• Phát triển khả năng ngôn ngữ, giao tiếp cho trẻ.
• Kích thích trí tưởng tượng phong phú và tư duy sáng tạo thông qua các trò chơi trí tuệ.

Tuy nhiên, phương pháp giáo dục nào cũng đều có 2 mặt của nó. Học thông qua chơi cũng tồn tại một số hạn chế nhất định như là:

• Trẻ sẽ gặp khó khăn nếu muốn đạt điểm cao trong các bài kiểm tra tiêu chuẩn của trường học. Vì mô hình giáo dục truyền thống chú trọng vào lý thuyết và học thuật hơn là trải nghiệm. Do đó, các bài kiểm tra mang tính học thuật cao sẽ là thử thách lớn mà các trẻ cần phải vượt qua. 
• Trẻ có ít cơ hội tiếp xúc với những khái niệm mang tính khoa học.

Nhưng nhìn chung, Học thông qua chơi vẫn là một hướng giáo dục mang lại những lợi ích tuyệt vời dành cho trẻ mà ba mẹ và thầy cô có thể tham khảo và thực hành cùng các con.  Xem thêm: 

• Top 10+ đồ chơi thông minh cho bé 5 tuổi phát triển trí tuệ và tư duy tốt nhất
• Vừa học vừa chơi: Phương pháp giúp trẻ vừa học vừa chơi hiệu quả

Trẻ mầm non “học thông qua chơi” tại trường Quốc Tế Saigon Pearl

Trường Quốc Tế Saigon Pearl là trường mầm non và tiểu học quốc tế đầu tiên tại thành phố Hồ Chí Minh được Hội đồng các trường quốc tế (CIS), Hiệp hội các trường phổ thông và đại học New England (NEASC) kiểm định toàn diện. Ngoài ra, đây còn là ngôi trường tổ chức giảng dạy Tú tài Quốc tế Bậc Tiểu học (IB PYP) được công nhận trên toàn thế giới. Chất lượng của trường luôn được học sinh và quý phụ huynh đánh giá cao trong suốt những năm vừa qua. Saigon Pearl luôn chú trọng đến việc giáo dục và đào tạo trẻ phát triển một cách toàn diện, cả về thể chất lẫn tinh thần, do đó, học thông qua chơi cũng là một trong những phương pháp mà ISSP áp dụng. 

Phương pháp dạy và học theo triết lý giáo dục Reggio Emilia tại Saigon Pearl và khung Tú Tài Quốc Tế IB cho phép học sinh được tự do khám phá và trải nghiệm. Nó luôn nhấn mạnh sự tương tác, học hỏi liên tục và chinh phục những thử thách trong suốt quá trình học tập của các em học sinh. Thầy cô sẽ đóng vai trò là người hướng dẫn và cung cấp học cụ, tài liệu cần thiết, các hoạt động còn lại sẽ do chính các em quyết định và lựa chọn. Những yếu tố này sẽ tạo cho các em chủ động hơn trong cuộc sống, tự tin nhìn nhận và giải quyết vấn đề, không bị e dè, ngần ngại khi bắt gặp thử thách.  Để hiểu rõ hơn về phương pháp “học thông qua chơi” tại trường Quốc Tế Saigon Pearl, quý phụ huynh và các em học sinh có thể liên hệ với Phòng Tuyển Sinh theo 2 cách dưới đây: 

• Số điện thoại: +84 (028) 2222 7788
• Email: admissions@issp.edu.vn

Thông qua bài viết trên, trường Mầm non và Tiểu học Quốc Tế Saigon Pearl đã chia sẻ tất tần tật các thông tin có liên quan đến  học thông qua chơi là gì, các nguyên tắc và hình thức áp dụng của phương pháp giáo dục này . Hy vọng phụ huynh và học sinh có thể hiểu chi tiết hơn về hướng tiếp cận giáo dục mới này đồng thời sẽ có  sự lựa chọn trường học đúng đắn để gửi gắm con em mình. Ngoài ra, nếu còn bất cứ vấn đề thắc mắc về chủ đề trên, mời quý phụ huynh vui lòng liên hệ đến hotline để được đội ngũ giảng viên ISSP tư vấn và giải đáp tận tình! Xem thêm: preschool, steam là gì, lòng trắc ẩn là gì, international school, montessori là gì